• Артыкулы
  • Падкасты
  • Відэа
  • Даследаванні
  • Падзеі
  • Пра нас
  • About us
  • Падтрымаць нас
  • Артыкулы
  • Падкасты
  • Відэа
  • Спецпраекты
  • Падзеі
  • Пра нас
  • About us
  • Падтрымаць нас
  • Худыя гаманцы, тоўстыя жываты

    Беларусь на першым месцы ў атлусценні сярод жанчын у Еўропе.

    Толькі 8 рэстарацыяў МакДональдс працуе ў Беларусі, і наагул фаст-фуд – даволі рэдкае задавальненне для большасці жыхароў.

    Атлусценне, тым не менш, застаецца на ўздыме. Паводле Сусветнай Арганізацыі Здароўя (WHO), Беларусь займае першае месца ў Еўропе ў колькасці жанчын, якія пакутуюць ад лішняй вагі

    Прычына шырокіх таліяў беларусак, у вялікай ступені, гэта іх дыета.

    Нягледзячы на тое, што беларусы выдаткоўваюць большую частку сваіх фінансаў на ежу, яны спажываюць нездаровыя харчы з-за недастатковых ведаў пра харчаванне і высокіх коштаў на прадукты.

    Што характэрна, Беларусь ‑ сусветны лідар у спажыванні бульбы. Калі танныя рэстарацыі хуткага харчавання адчыняцца ва ўсёй краіне, аб’ёмы беларусаў будуць павялічвацца надалей.

    Атлусценне: праблема, якая абвастраецца

    WHO вымярае лішнюю вагу на падставе тэстаў індэксу масы цела – суадносіны вагі і росту. Калі індэкс масы цела роўны 25, гэта азначае лішнюю вагу, 30 – атлусценне.

    Паводле гэтых вымярэнняў, каля 70 % беларускіх жанчын ва ўзросце ад 15 гадоў маюць лішнюю вагу. Атлусценне мае троху меншыя маштабы сярод беларускіх мужчынаў – “толькі” 63.7 % мужчын пакутуюць ад лішняй вагі, паводле WHO.

    Трывожны факт: Беларусь абганяе іншыя краіны Усходняй і Заходняй Еўропы ў ступені атлусцення сярод жанчын. “Толькі” 49 % украінак і толькі 44 % палячак пакутуюць ад атлусцення або лішняй вагі.

    Узровень атлусцення сярод жанчын у Злучаных Штатах перавышае дадзены паказнік у Беларусі на 6%.

    Праблема закранае не толькі дарослых, але і дзяцей. За апошнія 10 гадоў, колькасць дзяцей з лішняю вагою або атлусценнем павялічылася ўдвая.

    Сёння кожнае чацвёртае дзіця пакутуе ад лішняй вагі.

    Нездаровая дыета: Мы тое, што мы ямо?

    У чым прычына гэтай трывожнай тэндэнцыі? Адной са спрэчных пераваг ізаляцыі Беларусі заўжды была адсутнасць сетак заходніх рэстаранаў хуткага харчавання. Больш за тое, з-за нізкіх прыбыткаў беларусы рэдка наведваюць кавярні, бары і рэстарацыі.

    Менавіта хатняя нездаровая кухня зрабіла ўнёсак у распаўсюд атлусцення ў Беларусі. Дыета тыповага беларуса базуецца на тлустых малочных і мясных прадуктах. Беларусы таксама ядуць шмат бульбы і хлеба.

    Фактычна, Беларусь з’яўляецца лідарам не толькі ў атлусценні сярод жанчын, але і ў спажыванні бульбы. У 2005 беларусы з’елі ў сярэднім 181 кг бульбы на чалавека.

    Для параўнання, нават бліжэйшыя суседзі ядуць меней: украінцы спажываюць толькі 136 кг бульбы на душу насельніцтва, палякі і расейцы – 131 кг, паводле звестак Харчовай і Сельскагаспадарчай Арганізацыяй ААН (FAO).

    Нездаровая дыета ўплывае не толькі на вагу беларусаў, але таксама на агульны стан здароўя і нават на працягласць жыцця. Паводле Міністэрства аховы здароўя беларусы паміраюць ад хваробаў органаў харчовай сістэмы ў два разы часцей, чым іншыя еўрапейцы.

    Трывожыць таксама той факт, што Беларусь першая на кантыненце ў распаўсюджанасці іншых нездаровых звычак кшталту палення або ўжывання алкаголю.

    Худыя гаманцы – тоўстыя жываты?

    Паглынаючы нездаровыя стравы, беларусы выдаткоўваюць большую частку сваіх прыбыткаў на ежу. Паводле побытавага даследавання, праведзенага Беларускім нацыянальным статыстычным камітэтам у першым квартале 2014 году, ежа складала 41.4 % усіх выдаткаў тыповай беларускай сям’і. Беларусы траціну гэтай сумы ‑ мяса.

    Даследаванне, праведзенае Інстытутам сацыялогіі Нацыянальнай Акадэміі Навук у 2013 годзе ў 15 маленькіх гарадах паказвае нават больш сумную карціну.

    Паводле гэтага даследавання, кожная пятая сям’я выдаткоўвае 70-90 % прыбыткаў на ежу, кожная трэцяя ‑ 50-70%.

    Заканамерна, даследаванне паказала, што дзве траціны рэспандэнтаў хвалююцца аб коштах на харчы.

    Рэйтынг РИА-2012, складзены агенцтвам “РИА Новости” на аснове дадзеных статыстычных камітэтаў 40 Еўрапейскіх дзяржаваў, дае нам магчымасць параўнаць Беларусь з іншымі краінамі.

    Постсавецкія дзяржавы знаходзяцца ў самым нізе рэйтынгу РИА, бо іх грамадзяне выдаткоўваюць большую частку сваіх грошай на ежу. Заможныя краіны Заходняй Еўропы займаюць вышэйшыя пазіцыі: іх жыхары харчуюцца на значна меншую частку сваіх прыбыткаў.

    Паводле рэйтынгу РИА, доля выдаткаў на ежу, адваротна-прапарцыйная ўзроўню прыбыткаў. Супрацьлеглая тэндэнцыя датычыць выдаткаў на алкаголь і тытунь. Гэтыя вырабы непрапарцыйна танныя ў краінах з нізкім узроўнем прыбыткаў.

    Наступ фаст-фуда

    Большыя заробкі не выправяць здароўе беларусаў у хуткім часе. Замест гэтага, дыета беларусаў можа нават пагоршыцца ў бліжэйшыя гады, калі яны адкрыюць для сябе радасці харчавання па-за хатай.

    Сёння ў Беларусі працуюць каля 12,5 тыс. установаў грамадскага харчавання. Каля 2000 з іх знаходзяцца ў Менску. Харчовая галіна – адзін з адкрытых для прыватных прадпрымальнікаў сектараў эканомікі. За апошнія 10 гадоў прыватная ўласнасць упэўнена перавысіла дзяржаўную.

    На дадзены момант на адну ўстанову грамадскага харчавання прыходзіцца каля 790 беларусаў. У ЗША на адну ўстанову грамадскага харчавання прыходзіцца каля 150 чалавек, у Еўропе ‑ 300. Іншымі словамі, беларускаму рынку харчовага абслугоўвання яшчэ ёсць куды імкнуцца. Ягоны рост можа стымуляваць і рост жыватоў беларусаў.

    У 2012 годзе ў Беларусі было толькі 43 рэстарацыі хуткага харчавання. Гэта хутка зменіцца: усё больш і больш міжнародных фаст-фуд кампаніяў шукаюць выхад на беларускі рынак. Сярод іх і знакамітая фаст-фуд франшыза Кентукі Фрайд Чыкен (KFC), якая ўжо адчыніла 250 рэстарацыяў у краінах СНД.

    Расейскае эмбарга і беларускі харчовы рынак

    У мінулым месяцы Расея ўвяла эмбарга на прадукты харчавання з ЕЗ і ЗША ў адказ на санкцыі Захаду за палітыку Расеі ва Украіне.

    Масква забараніла імпарт ялавічыны, свініны, вырабаў з садавіны і гародніны, птушкі, рыбы, сыру, малака і малочных прадуктаў з Еўразвязу, Злучаных Штатаў, Аўстраліі, Канады і Нарвегіі.

    Беларускія чыноўнікі ўзрадаваліся гэтай навіне і паабяцалі павялічыць экспарт беларускіх прадуктаў у Расею, параўноўваючы гэтую магчымасць з залатой ліхаманкай у канадскім Кландайку.

    У той час, калі беларускія вытворцы атрымаюць выгаду ад узмоцненага попыту на нашыя харчы ў Расеі, беларускія спажыўцы могуць панесці страты.

    Рэзкі ўздым экспарту павысіць кошты на харчы на ўнутраным рынку. Паколькі большасць зробленага ў Беларусі ўжо накіраваная ў Расею, самы хуткі шлях да павелічэння аб’ёмаў экспарту – гэта змяншэнне колькасці беларускіх прадуктаў дома.

    Калі кошты павысяцца або прыбыткі панізяцца, ніякая харчовая адукацыя не ўратуе беларусаў ад іх звыклай хлебна-бульбяной дыеты.

    Арыгінал артыкулу

    ПаказацьСхаваць каментары